Brent Petrol Nedir?

Brent petrol, küresel piyasalarda yaygın olarak kullanılan referans bir ham petrol türüdür. İsmi, Kuzey Denizi'nde bulunan ve ilk kez 1970'lerde üretime başlanan Brent sahasından gelir. Dünya çapında petrol fiyatlarını belirlemede önemli bir gösterge olarak kabul edilir.

Dünyada 150’nin üzerinde çeşide sahip olan petrol, finans piyasalarında vadeli ve spot işlemler üzerinden tercih edilen bir yatırım aracıdır. Yatırım getirisi zaman zaman yüksek olabilen bu varlık, sürekli değişen fiyatlarıyla yatırımcılarına kazanç imkânı sunar.

Düşük yoğunlukta kükürt içeren Brent petrol, bu sayede rafinelerde daha kolay ve düşük maliyetle işlenebilmektedir. Bu da birçok ülke tarafından tercih edilmesinin başlıca nedenleri arasında yer alır.

Kuzey Denizi’ndeki sahalardan elde edilen bu tatlı petrol türü Londra Brent veya Brent Blend isimleriyle de anılır. WTI ile birlikte ham petrol fiyatlandırılmasında standart olarak kabul edilir. Dünyadaki ham petrol sözleşmelerinin yaklaşık üçte ikisinin baz aldığı Brent, fiyatların belirlenmesi adına önemli bir göstergedir.

Brent Petrol Özellikleri

Bir ham petrol çeşidi olan Brent’in başlıca özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Enerji kaynağının temel özelliklerinin başında diğerlerine kıyasla daha az yoğun ve tatlı olması gelir. Bu yönüyle hafif ham petrol çeşitleri arasında yer alır. Burada hafif kelimesi yoğunluğu düşük anlamına gelirken tatlı ifadesi ise kükürt oranının düşük olması şeklinde tanımlanabilir.
• Diğer petrol çeşitlerinin fiyatlanmasını belirlediği için endüstri standartlarının oluşmasında lider rol üstlenir. Aynı zamanda diğer türlerin özelliklerinin belirlenmesinde de Brent petrolle kıyaslama yapılır.
• Gerçek zamanlı ve doğrudan alım-satım işlemleri yapılamayan bir enerji kaynağıdır. Aracı kurumlar tarafından hazırlanan CDF sözleşmeleri üzerinden vadeli ve spot işlemleri gerçekleştirilebilir.

Brent Petrole Yatırım Yapmak

Brent petrol, birçok yatırımcı için değerli yatırım araçlarından biridir. Spekülatörler ve hedging yatırımcıları bu enstrümanın, piyasadaki iki önemli yatırımcı profili arasındadır.

Riskten korunma amacıyla hareket eden yani hedging yapan bireysel ve kurumsal yatırımcıların yanında spekülatörler de petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan kazanç sağlamaya çalışır. Bunun yanında ham petrol şirketleri, rafineriler ve hava yolu firmaları da Brent petrol sözleşmeleri üzerinden alım-satım işlemleri gerçekleştirir.

Yatırımcılar, vadeli işlem ve spot sözleşmeleri üzerinden petrol sözleşmesi satın alabilir. Spot sözleşmelerde petrolün anlık piyasa fiyatı sözleşmeye yansıtılırken vadeli işlem sözleşmelerinde ise yatırımcıların ileri bir tarihte ödemek istediği fiyat baz alınır.

Vadeli işlem sözleşmelerinde petrolün o günkü fiyata ulaşıp ulaşmayacağının bir garantisi bulunmaz. Bu sözleşme türünde fiyat yatırımcıların beklentilerini yansıtır. Ancak gelecekteki fiyatlar pek çok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterme potansiyeline sahiptir.

Sözleşmelerin yanı sıra petrole yatırım yapmak isteyenler, enerji şirketlerinin hisselerine veya fonlara yatırım yapma yolunu da tercih edebilir.

Özetle, brent petrol fiyatına endeksli yatırım yapmak için yatırım fonları ve petrole endeksli CFD türevleri tercih edilebilir. CFD olarak Brent Petrol trade etmek isteyen yatırımcılar, bu işlemleri genellikle forex işlem platformları üzerinde BRENT.US kodlu enstrüman üzerinden yaparlar.

Brent Petrol Fiyatları Nasıl Belirlenir?

Petrol fiyatları birçok faktöre bağlı olarak şekillenir. OPEC üyesi ülkelerin tutumu ve resesyon gibi dönemler fiyatlar üzerinde rol oynayan etkenler arasındadır. Brent de bir ham petrol türü olduğu için piyasadaki fiyatlarda görülen değişimlerin temelinde bulunur.

Brent petrol fiyatlarının belirlenmesinde şu faktörlerden bahsedilebilir:

• OPEC kararları: OPEC üyesi ülkeler, OPEC+ grubunu oluşturur. Her ay Viyana’da bir araya gelen petrol üreticileri ve ülkeler dünya pazarına sunulacak olan ham petrol oranını belirler. OPEC+ grubunun kararları, arz-talep dengesinin belirlenmesinde başlıca faktörlerden biridir. Talep azaldığında arzı düşüren grup, tam aksine arzı artırarak petrol fiyatlarını düşürme gücüne de sahiptir.
• Merkez bankaları: Dünyadaki merkez bankalarının faiz artırma hamleleri enflasyonla mücadele amacıyla gerçekleştirilir. Bu durum, petrol üreticileri arasında küresel resesyon endişesine yol açma riski taşır. Ekonomideki durgunluk dönemleri petrol talebinde de düşüş anlamına gelebilir. Bu açıdan bakıldığında merkez bankalarının hamleleri de Brent petrol fiyatlarının oluşumunda etkiye sahiptir.
• Çin’den gelen talepler: Çin, nüfusu bakımından dünyanın en büyük petrol ithalatçısı ülkesidir. Ülkede yaşanabilecek herhangi bir talep kısıtlılığı fiyatlarda düşüşe neden olabilir. Örneğin, yakın zamanda meydana gelen Covid-19 kısıtlamaları bunun en güncel örneklerinden biridir.
• Rusya’nın üretimi: Dünya petrol üretiminde başrolde bulunan Rusya, ham petrolün %40’a yakınını tek başına üretir. Bu sebeple Rusya’ya yönelik olarak gerçekleştirilen ambargo ve yaptırımlar fiyatlara da doğrudan etki edebilir.
• Enerji krizi: Dünyanın herhangi bir bölgesinde çeşitli nedenlerle yaşanan enerji krizleri Brent petrolün fiyatını etkiler. Örneğin, Rusya-Ukrayna savaşında Rusya’nın Avrupa’ya yönelik enerji kısıtlaması fıyatların yukarı doğru çıkmasında belirleyici faktörlerden biri olmuştur.

Tüm bu nedenlerin yanında dünyadaki politik gelişmeler, savaş ve doğal afetler de ham petrol fiyatlarının oluşmasına doğrudan etki eden unsurlar arasında sayılabilir.

Brent Petrol Fiyatları Piyasaları Nasıl Etkiler?

Brent petrol, borsa piyasalarında etkili göstergelerden biridir. Bu nedenle yatırımcılar için önemli bir takip noktasıdır. Fiyatlarda yaşanan değişiklikler, başta enerji sektörü olmak üzere genel piyasa dinamikleri ve hisse senedi fiyatları üzerinde etkili olabilir.

Hisse senedi fiyatlarını etkileyen faktörler hakkında daha detaylı bilgiye bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Fiyatların piyasa olası etkilerini genel olarak şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Fiyatlarda yaşanan artış veya düşüşlerin başlıca etkisi enerji sektörünedir. Yükselen fiyatlar, bu sektördeki şirketlerin kârlılığını ve hisse değerlerini artırabilirken düşüşler ise tersi yönde bir etki yaratabilir.
• Brent petrol fiyatlarının yükselmesi tüketici ve yatırımcı davranışlarını da etkileme potansiyeli taşır. Dalgalanan fiyatlar, tüketici harcamalarını sınırlayarak borsa piyasalarında genel bir temkinlilik ortaya çıkarabilir.
• Petrol fiyatlarındaki yükselişler, önemli bir enflasyon tetikleyicisidir. Bu durum, merkez bankası faiz oranlarına dair kararlara yön vererek borsa piyasalarını ve yatırımcı davranışlarını etkileyebilir.
• Petrol ihracatçısı ülkelerin para birimleri, Brent petrol fiyatlarındaki hareketlere duyarlıdır. Fiyatların artması bu ülkelerin para birimlerini güçlendirerek global döviz piyasaları üzerinden borsalara dolaylı etkiler yaratabilir.

Brent Endeksi Nedir?

Brent Endeksi, dünya petrol piyasalarında oldukça önemli bir göstergedir. Intercontinental Exchange (ICE) borsasında işlem gören Brent Futures (vadeli işlemler) için kullanılan nakit uzlaşma fiyatını temsil eder.

Endeks, Kuzey Denizi'nin dört büyük petrol sahası olan Brent, Forties, Oseberg ve Ekofisk (BFOE) bölgelerinde gerçekleşen petrol ticaretinin ortalama fiyatını yansıtır. Hesaplamasında BFOE piyasasında 25 günlük süreçte işlem gören toplam 600 bin varil ham petrolün ortalama fiyatı dikkate alınır.

Ham Petrol Nedir?

Sıvı formda ve rafine edilmemiş olan petrole ham petrol adı verilir. İçerisinde organik maddeler ve hidrokarbon parçaları yer alır. Fosil yakıt sınıfına dahil olan enerji kaynağı, benzin başta olmak üzere benzeri petrokimya ürünlerinin üretimi için rafine edilir.

Sınırlı bir kaynak olan ham petrol ilgili petrol sahalarından çıkarıldıktan sonra işlenerek tüketicilere sunulur. İlk kez Sanayi Devrimi sırasında keşfedilen bu kaynak, 19. yüzyılda endüstriyel amaçla kullanılmıştır.

Brent ve WTI Arasındaki Farklar

Dünyadaki en önemli iki ham petrol türünden biri Brent, diğeri ise WTI’dır. Söz konusu iki ham petrol çeşidi, enerji kaynağının gerek sınıflandırılmasında gerek değerinin belirlenmesinde öncü rol üstlenir. Brent ve WTI arasındaki temel farkları aşağıdaki tabloda görebilirsiniz:

1 varil Brent petrol kaç litre?

1 varil Brent ham petrol 42 galona ve 159 litreye eşit olarak kabul edilir.

Brent petrol kime ait? Hangi ülkede çıkarılıyor?

Brent petrol İskoçya’daki Kuzey Denizi içinde yer alan petrol sahalarından çıkarılarak işlenir. Söz konusu saha, Royal Dutch Shell tarafından işletilir.

Hafif ve ağır ham petrollerin farkı nedir?

İki tür arasındaki temel fark, yoğunlukları ve API gravitesi değerleridir. Hafif petrol, daha düşük yoğunlukta ve daha yüksek API gravitesine sahiptir. Bu da onu rafinerilerde işlemesi daha kolay ve daha değerli kılar. Ağır petrol ise daha yüksek yoğunlukta ve daha düşük API gravitesine sahiptir. Bu nedenle işlenmesi daha zordur ve genellikle daha az değerlidir.

Ekşi ve tatlı petrolün farkı nedir?

Ekşi ve tatlı petrol arasındaki fark, esas olarak kükürt içeriğine dayanır. Tatlı petrol, düşük kükürt içeriğine sahiptir. Bu nedenle rafinerilerde işlenmesi daha kolaydır ve çevreye zararı daha azdır. Ekşi petrol ise yüksek kükürt içeriğine sahiptir, bu da işlenmesini daha zor ve daha zararlı hale getirir. Tüm bu nedenlerle tatlı petrol genellikle daha yüksek bir piyasa değerine sahiptir.