Finans dünyasının nabzını tutan borsalar, yatırımcılara birbirinden avantajlı fırsatlar sunar. Bu dinamik dünyanın en önemli aktörlerinden biri olan NASDAQ borsası ise dünya genelinde yatırımcıları bir araya getirir.
Şirketlerin hisse senetlerinin alınıp satıldığı bu platform; sadece bir borsa olmanın ötesindeki etkisi ve finansal geleceği şekillendirme gücüyle tüm dünyada ilgi gören bir yatırım merkezi haline gelmiştir.
Gelin, NASDAQ'ın ne olduğunu ve nasıl işlediğini daha yakından inceleyelim.
NASDAQ, kelime anlamı olarak "National Association of Securities Dealers Automated Quotations"ın kısaltmasıdır. Dünyanın en büyük gelişmiş hisse senedi piyasalarından biri olarak tanımlanabilir.
1971 yılında ABD’de kurulan NASDAQ, özellikle teknoloji şirketlerinin yoğun olduğu bir borsa olarak bilinir. Dünyanın ilk elektronik hisse senedi piyasası olarak da öne çıkan borsa, geleneksel bir alım-satım yerine elektronik bir ağ üzerinden işlem yapılmasına olanak tanır.
NASDAQ'ın en önemli özelliklerinden biri teknoloji, internet, biyoteknoloji ve diğer yenilikçi sektörlerde faaliyet gösteren birçok büyük şirketin burada işlem görmesidir. Amazon, Apple, Microsoft gibi dünya devlerinin hisse senetleri, NASDAQ üzerinden alınıp satılır. Bu açıdan borsa, piyasaların yönünü belirleyici bir güce sahiptir.
Ayrıca diğer borsalardan farklı olarak birkaç endeks aracılığıyla piyasa performansını takip eder. Özellikle NASDAQ Composite Index, burada işlem gören tüm şirketlerin performansını ölçerek geniş endüstri yelpazesiyle yatırımcılara kapsamlı bir görünüm sunar.
Geleneksel borsa modellerinden ayrılan yapısıyla dikkat çeken NASDAQ, elektronik tradingin güçlü şekilde entegre edildiği bir platformdur. Yatırımcılara hızlı ve etkili işlem imkânı sunar.
Fiziksel mekân yerine sanal bir ortamda faaliyet gösteren NASDAQ, dünya genelinde birçok yatırımcıyı bir araya getirir. Bu özelliğiyle sınırları aşan bir finansal platform oluşturarak küresel ekonomiye doğrudan etki eder.
NASDAQ, özellikle teknoloji, internet ve biyoteknoloji gibi inovasyon odaklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin tercih ettiği bir borsa olma özelliğini taşır. Burada işlem gören şirketler genellikle yüksek büyüme potansiyeli taşıyan, geleceğin trendlerini belirleyen firmalardan seçilir. Bu açıdan NASDAQ, sadece alım-satım platformu olmanın yanı sıra geleceğin lider şirketlerini yatırımcılara sunan bir keşif alanı olarak da öne çıkar.
İşlem hacmi ve çeşitliliğiyle finansal dünyada önemli rol oynayan borsa, özellikle endeksleri aracılığıyla piyasa hareketlerini izler. Yatırımcılara geniş perspektif sunarak finansal kararlar almalarına yardımcı olur.
NASDAQ borsasının genel olarak öne çıkan bazı özelliklerini ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
NASDAQ borsası, düzenli işlem saatleri programına tabidir ve genellikle haftanın beş iş günü boyunca aktiftir. Tipik olarak NASDAQ işlem saatleri Doğu Amerika zaman dilimine (Eastern Time - ET) göre belirlenir.
Sabah saat 9:30'da başlayan işlem günü, akşam saat 4:00'te kapanır. Fakat ABD'deki yaz saati uygulaması sebebiyle Türkiye'de işlem saatleri 16:30 başlangıç, 23:00 kapanış şeklindedir.
Normal işlem saatleri dışında da piyasada bazı alım-satım faaliyetlerine izin verir. Premarket ve After-Hours olarak adlandırılan bu süreçler, normal işlem saatleri öncesinde ve sonrasında yatırımcılara işlem yapma olanağı tanır.
Premarket işlem saatleri (ABD saatiyle) genellikle sabah 4:00 ile 9:30 arasında gerçekleşirken After-Hours işlem saatleri (ABD saatiyle) akşam 4:00 ile 8:00 arasındadır.
İşlem saati esnekliği yatırımcılara piyasa olaylarına daha hızlı tepki verme ve önemli gelişmelerden etkilenmeme şansı sunar. Ancak bu süreçlerdeki işlem hacmi genellikle normal işlem saatlerine kıyasla daha düşüktür, bu da potansiyel volatiliteyi artırabilir.
NASDAQ'ın geniş işlem saatleri, aynı zamanda yatırımcılara dünya genelinde farklı coğrafyalardan ve zaman dilimlerinden piyasaya erişim sağlama imkânı da verir.
Piyasa performansını ölçmek ve belirli sektörlerin genel sağlığını değerlendirmek amacıyla çeşitli NASDAQ endeksleri kullanılır. Bu endeksler, borsada işlem gören hisse senetlerinin genel performansını temsil eder.
İşlem gören tüm şirketlerin hisse senetlerini içeren bileşik endeks, geniş bir endüstri yelpazesini kapsayarak borsanın genel sağlığını ölçme amacı taşır. Teknoloji, finans, sağlık ve diğer sektörleri temsil eder. Borsadaki genel eğilimi gösterme konusunda değerlidir.
NASDAQ borsasında yer alan en büyük 100 şirketin hisse senetlerinden oluşur. Özellikle teknoloji, internet ve telekomünikasyon sektörlerinden gelen büyük şirketleri içermesi nedeniyle teknolojiye dayalı yatırım yapanların dikkatini çeker.
Biyoteknoloji sektöründeki şirketlerin performansını ölçen endeks, bu alandaki inovasyonları, gelişmeleri izlemek isteyen yatırımcılar için odak noktasıdır. Biyoteknoloji şirketlerinin araştırma ve geliştirmeye yönelik çalışmalarının yansımasını sunduğundan sektördeki genel sağlığı gösterme konusunda önem taşır.
NASDAQ borsası, yatırımcılara uluslararası büyüklükte geniş bir hisse senedi portföyüne erişim yapma imkânı sunar. Piyasada işlem yapmak için her yatırım aracında olduğu gibi öncelikle aracı kurum üzerinden yatırım hesabı açmanız gerekir. Bu hesap aracılığıyla yurt dışı borsalar arasında yer alan NASDAQ'ta işlem gören hisse senetlerini alıp satabilirsiniz.
NASDAQ, teknoloji, biyoteknoloji ve diğer yenilikçi sektörlerde faaliyet gösteren birçok şirketi içerdiği için yatırım kararlarınızı verirken sektörel ve şirket bazlı analizler yapmanız önem taşır. Şirketlerin finansal durumları, sektör trendleri ve küresel piyasa faktörleri gibi önemli unsurları değerlendirerek bilinçli yatırım kararları alabilirsiniz.
Geniş bir hisse senedi portföyüne ev sahipliği yapan NASDAQ borsası, çeşitli sektörlerden ve farklı büyüklüklerden oluşan şirketleri içerir. Özellikle teknoloji, internet, biyoteknoloji gibi inovasyon odaklı sektörlerde faaliyet gösteren birçok tanınmış şirket, NASDAQ'ta işlem görür.
Apple (AAPL), Microsoft (MSFT), Amazon (AMZN) gibi dünya çapında bilinen şirketler, NASDAQ'ta en çok işlem gören hisseler arasında yer alır. Ayrıca biyoteknoloji sektöründen firmalar arasında Amgen (AMGN) ve Gilead Sciences (GILD) gibi önde gelen şirketler de NASDAQ'ta listelenir.
NASDAQ borsasında önemli etki yaratan birkaç öncü şirket bulunur. Bu şirketler, küresel piyasalarda belirleyici roller üstlenerek yatırımcıların dikkatini çeker.
Özellikle teknoloji sektöründe lider konumda olan Apple (AAPL), Microsoft (MSFT), Alphabet (GOOG) Amazon (AMZN), NVIDIA (NVDA) hem NASDAQ borsasında hem de küresel ekonomide belirgin bir etkiye sahiptir. Bu şirketler, inovasyon, teknoloji, e-ticaret alanlarındaki güçlü performanslarıyla dikkat çeker.
Biyoteknoloji sektöründe faaliyet gösteren şirketler de NASDAQ'ın öne çıkmasında büyük etkendir. Örneğin, Twist Bioscience (TWST), Vertex Pharmaceuticals (VRTX), Exelixis (EXELL) ve Regeneron Pharmaceuticals (REGN) gibi şirketler, sağlık alanında yapılan yenilikçi çalışmalar ve ilaç geliştirme projeleriyle öne çıkmaktadır.
Bu şirketlerin performansları hem sektörlerindeki gelişmelere hem de küresel sağlık endüstrisine yaptıkları katkılara bağlı olarak piyasada belirleyici rol oynar.
NASDAQ borsasında en çok talep gören şirketlerden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
Türkiye'de e-ticaret devi Hepsiburada, HEPS kısıtlamasıyla NASDAQ'ta yer alan tek Türk şirketidir. Bununla birlikte Türk kökenli uluslararası e-ticaret platformu WORLDEF de NASDAQ'ta yer almak için çalışmalarına devam eden şirketler arasındadır.