WTI Petrol Nedir?

WTI petrol, dünya petrol piyasalarında en çok takip edilen ham petrol türlerinden biridir. West Texas Intermediate olarak bilinen bu petrol türü, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde, Texas eyaletinde bulunan petrol sahalarından çıkarılmaktadır.

WTI, düşük sülfür içeriği ve yüksek kalitesi nedeniyle "hafif tatlı petrol" olarak da tanımlanır. Bu özellikleri, WTI'yi rafineriler için tercih edilen bir ham petrol türü yapar. Özellikle benzin ve dizel gibi yakıtların üretiminde kullanımını ideal hale getirir.

Yazımızı inceleyerek WTI petrol hakkında daha fazla bilgi edinebilir, finans sektörünün önemli yatırım araçlarından biri olan emtiaya nasıl yatırım yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz.

WTI Petrol Özellikleri

Petrol fiyatlandırmasında referans noktası olan ham maddenin kimyasal bileşiminde hidrokarbon, heteroatom bileşiklerle metaller bulunur. Genellikle siyah, kahverengi veya amber rengi bir sıvıdır.

WTI petrolün genel özellikleri şöyle sıralanabilir:

• Ürün hafif ve tatlıdır, yani nispeten düşük yoğunluk ile kükürt içeriğine sahiptir. Ayrıca gravitesi tipik olarak 39,6 API (Amerikan Petrol Enstitüsü) gravitesi civarındadır, bu da onu diğer türlerinden daha hafif kılar.
• Ham madde kükürt içeriği genellikle %0,5'in altında olan, düşük sülfürlü olarak kabul edilir. Düşük kükürt içeriği, işlendiğinde çevresel emisyonları azaltmasını sağlar.
• Hidrokarbon bileşik alkanlar, sikloalkanlar ile aromatiklerin karışımını içerir.
• Ürün, düşük kükürt içeriği sayesinde basit rafinasyon prosesiyle arıtılabilir.
• İlgili ürün ABD Batı Teksas'taki Permiyen Havzası, New Mexico ile Oklahoma'nın bazı bölgelerinden çıkarılır.
• New York Ticaret Borsası (NYMEX), WTI vadeli işlem sözleşmeleri için önemlidir. Burada belirlenen fiyatlar genellikle dünya çapında referans noktası olarak kullanılır.
• Fiyatları; jeopolitik olaylar, arz-talep dinamikleri, küresel ekonomik koşullar ve OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) kararları gibi faktörlerden etkilenebilir.

West Texas Intermediate petrolün ana teslimat noktası Cushing, Oklahoma'dır. Cushing merkez dağıtım sistemi 35 (20 gelen - 15 giden) boru hattıyla 16 depolama terminalinden oluşur.

Dağıtım sistemindeki depolama kapasitesi 90 milyon varildir. Bu miktar, ABD’deki toplam stoğun %13'ünü oluşturur. Deponun günlük giriş çıkış kapasitesi ise 6,5 milyon varil olarak ölçülür. Cushing, "Dünyanın Boru Hattı Kavşağı" olarak bilinir.

WTI Petrole Nasıl Yatırım Yapılır?

WTI (West Texas Intermediate) petrolü, enerji piyasalarının en önemli ham petrol türlerinden biridir. Yatırımcılar için çeşitli yollarla WTI petrole yatırım yapma imkanı bulunmaktadır.

Vadeli İşlem Sözleşmeleri

Vadeli işlem sözleşmeleri, belirli bir tarihte önceden belirlenen bir fiyat üzerinden WTI petrolü satın alma veya satma hakkı verir. Yatırımcılar, New York Ticaret Borsası (NYMEX) gibi piyasalarda WTI petrolü için vadeli işlem sözleşmeleri satın alabilir.

ETF ve ETC’ler

Borsada WTI petrolün fiyat hareketlerine göre portföy oluşturan yatırım fonları (ETF) ve emtia ticaret şirketleri (ETC) bulunur. Petrol piyasasına giriş yapmak isteyen yatırımcılar, bu fonları çeşitli borsalardan satın alabilir.

Hisse Senetleri

Petrol ve enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin hisse senetlerine yatırım yapmak da WTI petrol fiyatlarından getiri elde etmek için bir seçenek olabilir. Fiyatlardaki değişimlerden dolaylı olarak yararlanmak isteyen yatırımcılar, petrol üretimi, araştırma ve servis hizmetleri sunan şirketlerin hisselerine yatırım yapabilirler.

CFD’ler

Fark kontratları (CFD), bir varlığın alım satım fiyatı arasındaki fark üzerinden işlem gören türev bir yatırım aracıdır. Yatırımcılar, Forex gibi CFD piyasaları aracılığıyla WTI petrol fiyatlarından getiri elde etmeyi deneyebilirler. Bu yöntem, kaldıraç kullanımını da mümkün kılar, ancak bu nedenle yüksek risk içerdiği de unutulmamalıdır.

WTI Petrol Fiyatları Nasıl Belirlenir / Nelerden Etkilenir?

Yüksek talep gören küresel finans enstrümanlardan biri olan WTI petrol fiyatları, başta arz-talep dengesi olmak üzere çeşitli faktörlerden etkilenir. Aşağıda fiyat değişikliklerine neden olan faktörler hakkında ayrıntıları bulabilirsiniz.

Arz ve Talep

Arz açısından baktığımızda petrol üretici ülkelerin üretim seviyeleri, OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) ve diğer büyük üreticilerin üretim politikaları, petrol sahalarındaki keşifler ve üretim kesintileri WTI petrol fiyatlarını doğrudan etkiler.

Talep açısından ise küresel ekonomik büyüme oranları, endüstriyel üretim, ulaşım sektöründeki petrol talebi ve mevsimsel etkiler gibi belirleyici faktörlerden bahsetmek mümkündür.

Jeopolitik Olaylar ve Belirsizlikler

Jeopolitik olaylar, petrol üretici bölgelerdeki istikrarsızlıklar ve çatışmalar, petrol arzında kesintilere yol açabilir.  Bu durum, fiyatların yukarı yönlü hareket etmesine neden olabilir.

Aynı zamanda, ticaret anlaşmazlıkları ve ekonomik yaptırımlar da petrol fiyatlarında dalgalanmalara neden olabilir.

Döviz Kurları

Döviz kurunda yaşanan değişimler ve doların diğer para birimleri karşısındaki değeri, petrol fiyatlarını etkiler, çünkü petrol genellikle Amerikan doları cinsinden fiyatlandırılır. Doların güçlenmesi, petrolün diğer para birimleri cinsinden daha pahalı hale gelmesine ve talebin azalmasına yol açabilir.

Finansal Piyasalar ve Spekülasyon

Petrol fiyatları üzerinde finansal piyasalardaki spekülatif işlemler de önemli bir etkiye sahiptir. Vadeli işlem piyasalarında yapılan alım-satım işlemleri, beklenen arz-talep dengesine göre fiyatları etkileyebilir.

Emtia Fiyat Döngüsü

Genel olarak emtia fiyatlarının davranışını belirleyen 29 (∓2) yıllık olası bir döngünün var olduğunu söylemek mümkündür. Bu döngü, 1900'lerin başından günümüze kadar emtia endekslerinde 1920, 1958 ve 1980 yıllarında belirgin olarak gözlemlenebilir.

Fiyatların muhtemel en büyük etkeni 13 ülkeden oluşan ve dünya arzının %40'ını kontrol eden OPEC’tir. Dolayısıyla OPEC, üretimi kısıtlayarak fiyatları yükselmeye zorlayabilir. Böylece teorik olarak üye ülkelerin her birinin dünya pazarında geçerli oranda satış yapması durumunda elde edeceğinden daha fazla kâr elde edebilir.

Bu duruma OPEC’in 1970'lerden 1980'lerin büyük bölümüne kadar tüm etik tartışmalara rağmen bu stratejiyi izlemesi örnek gösterilebilir.

Ham Petrol Ne Demektir ve Çeşitleri Nelerdir?

Ham petrol, doğal yer altı rezervlerinde sıvı fazda bulunan, arıtma işlemlerinden geçtikten sonra atmosfer basıncında akışkan kalan bir karışımdır. Rafinerilerde işlenerek benzin, dizel, jet yakıtı ve diğer pek çok petrol ürününe dönüştürülür.

Ham petrol, içerdiği sülfür miktarı ve API gravitesi (Amerikan Petrol Enstitüsü gravitesi) gibi özelliklerine göre sınıflandırılır. En yaygın ham petrol türleri şunlardır:

• Hafif Tatlı Petrol (Light Sweet Crude Oil): Düşük sülfür içeriği ve yüksek API gravitesine sahip olan bu petrol türü, rafineriler için tercih edilen ve kolay işlenen bir çeşittir. WTI (West Texas Intermediate), bu kategoriye örnek olarak gösterilebilir.
• Ağır Tatlı Petrol (Heavy Sweet Crude Oil): Yine düşük sülfür içeriğine sahip olmakla birlikte hafif tatlı petrole göre daha düşük API gravitesine sahiptir. Bu tür, viskozitesi yüksek ve daha ağır bir ham petrol çeşididir.
• Hafif Ekşi Petrol (Light Sour Crude Oil): Düşük API gravitesine ve yüksek sülfür içeriğine sahiptir. Sülfür, petrolün işlenmesini zorlaştıran bir elementtir, bu yüzden ekşi petrol türleri genellikle tatlı petrole göre daha az tercih edilir.
• Ağır Ekşi Petrol (Heavy Sour Crude Oil): Hem ağır hem de yüksek sülfür içeriğine sahip olan bu petrol türü, işlenmesi en zor olan çeşittir. Brent ham petrolü, bu kategoriye örnek olarak gösterilebilir. Ancak Brent genellikle orta derecede ekşi olarak kabul edilir.

WTI ve Brent Petrol Farkı

WTI (West Texas Intermediate) ve Brent petrol, dünya petrol piyasalarında en çok referans alınan iki ham petrol benchmark'ıdır. Her ikisi de kalite ve fiyatlandırmada global standartlar olarak kabul edilse de aralarında önemli farklar bulunur.

Aşağıdaki tabloda iki referans ham petrol arasındaki farkları bulabilirsiniz:

WTI Petrol Hakkında Merak Edilenler

WTI petrol fiyatı neden düşük? 

ABD'de kaya petrolü patlamasının, West Texas Intermediate üretiminin artmasına neden olduğ söylenebilir. Buna bağlı olarak WTI petrolün fiyatının düştüğü ve Brent petrole göre daha düşük fiyattan işlem gördüğü şeklinde bir yorum yapılabilir. Ayrıca WTI'nin, Brent pazarına taşınma maliyeti de yüksektir. Maliyet göz önünde bulundurulduğunda WTI’nın Brent ile rekabet edemeyecek bir fiyattan değerlenmesi söz konusu olabilir.

WTI petrol kime ait / hangi ülkede çıkarılıyor?

WTI (West Texas Intermediate) petrol, Amerika Birleşik Devletleri'nin Texas eyaletinde bulunan sahalardan çıkarılır. WTI, ABD merkezli olup, Amerikan petrol endüstrisinin önemli bir parçasını temsil eder. Petrolün üretimi ve ticareti, ABD'deki petrol şirketleri ve enerji sektörü tarafından yönetilir.