Forfaiting Nedir?

Uluslararası ticaretin karmaşıklığı ve dinamizmi, özellikle küresel pazarda faaliyet gösteren işletmeleri, finansman stratejilerini sürekli olarak gözden geçirmeye ve geliştirmeye zorlayabilir. Bu bağlamda sıklıkla karşılaşılan konulardan biri de forfaiting terimidir.

Forfaiting, özellikle dış ticarette işletmelerin karşılaştığı finansal riskleri azaltmakta önemli bir rol oynar. İhracatçılar, bu yöntemden yararlanarak alacaklarını bir finans kurumuna belli bir indirimle devrederek nakde çevirebilirler.

Gelin, forfaitingin ne olduğunu ve nasıl işlediğini inceleyerek bu finansman stratejisinin risk ve faydalarını birlikte keşfedelim.

Forfaiting Nedir?

Forfaiting, ihracatçıların alacaklarını genellikle bir banka veya finansal kuruma sabit bir indirim karşılığında devrederek nakde çevirmelerine olanak tanıyan finansman yöntemidir.

Genel olarak satıcı, gelecekteki ödemelerini teminat altına almak ve likidite sağlamak amacıyla satışını yaptığı mal veya hizmete bağlı alacaklarını önceden belirlenmiş fiyat üzerinden forfaiting şirketine devreder. İşlem sayesinde satıcı, ticari risklerden kurtulurken alıcı da uygun ödeme koşulları elde edebilir.

Forfaiting Özellikleri Nelerdir?

Forfaiting hem ihracatçıların hem de finans kuruluşlarının ihtiyaçlarına yanıt veren finansman yöntemidir. İhracatçılar için risk yönetimi ve nakit akışının iyileştirilmesi gibi avantajlar sağlayabilirken finans kuruluşları içinse güvenilir kabul edilen bir alacak yöntemi sunar.

Sıklıkla tercih edilen bu modelin bazı özellikleri şu şekildedir:

• İhracatçılar, alacaklarını hemen nakde çevirebilirler. Böylece gelecekteki ödemelerini beklemek yerine anında likidite elde eder ve işletme sermayesini etkili şekilde yönetebilirler.
• Alacakların tahsil edilme riski, finans kuruluşuna geçer. İhracatçı bu riskten kurtulur.
• Satıcı, alacaklarını devrettiği firmaya karşılığında genellikle faiz ve komisyon öder.
• Çeşitli döviz cinsleri ve vade seçenekleriyle esnek finansman imkanları sunar.

Forfaiting Nasıl Yapılır?

Uluslararası ticaretteki alacakların forfaitor tarafından finans kurumuna devredilmesini sağlayan forfaiting, global ticaretin karmaşıklığını basitleştirir. Ancak doğru bir finansal süreç için bazı önemli adımları izlemek gerekir.

Forfaiting işlemi için gereken adımlar şu şekilde sıralanabilir:

• Satıcı, gelecekteki ödemelerini teminat altına almak ve likidite sağlamak amacıyla bu alacakları belirler.
• Ardından alacaklarını devredeceği firmayı seçer.
• Forfaitor ve firma arasında alacakların devri, faiz oranları, vade süreleri ve diğer önemli koşulları içeren detaylı anlaşma yapılır.
• Satıcı, belirlenen alacakları firmaya devreder. Genellikle faktoring şirketi aracılığıyla gerçekleşir. Alacakların devri, satıcının anında nakit elde etmesini sağlar.
• Firma, devralınan alacakları detaylı şekilde inceler ve gerekli dokümantasyonu sunar.
• İşlemi gerçekleştiren şirket, belirlenen faiz oranları ve komisyonlar doğrultusunda satıcıya ödeme yapar. Forfaitor ödemeyle likidite elde ederken işlemi yapan şirket de gelecekteki ödemeleri üstlenmiş olur.
• Süreç sonunda alacakların devredilmesiyle birlikte alıcının ödeme riski şirkete transfer edilmiş olur.

Forfaiting İşleminde Taraflar

İşletmelere ticaretteki finansal esnekliği artırmak ve riskleri etkili bir şekilde yönetmek konusunda önemli avantajlar sunan forfaiting işlemi en az üç tarafın varlığından bahsetmek mümkündür.

Forfaitor likidite ihtiyacını karşılar, firma finansman sağlar, alıcı uygun ödeme koşullarına sahip olur. Opsiyonel olarak ise faktoring ve sigorta şirketleri de işleme katılabilir. Aşağıda tüm bu taraflar hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz.

Satıcı (Forfaitor)

Forfaiting işleminde en temel taraf, ticaretin satıcısı ya da ihracatçısıdır. Forfaitor, ticaretini gerçekleştirdikten sonra elde ettiği alacakları forfaiting işlemiyle finans kuruluşuna devreder.

Forfaiting Şirketi

İşlemin merkezinde bulunan diğer önemli taraf, forfaiting şirketidir. Şirket, alacakları devralarak satıcıya anında nakit sağlar ve gelecekteki ödemeleri üstlenir. Firma, ticaretin finansmanını üstlenmek ve alacaklara ilişkin riskleri yönetmek amacıyla faaliyet gösterir.

Alıcı (Importör)

Ticaretin diğer tarafı olan alıcı ya da ithalatçı da forfaiting işleminde dolaylı şekilde yer alır. Alıcı, mal veya hizmet karşılığında gelecekteki ödemeleri üstlenir. Ancak forfaiting sayesinde satıcıdan doğrudan ödeme yapma yükümlülüğü ortadan kalkar.

Faktoring Şirketi (Opsiyonel)

Alacakların devri sırasında faktoring şirketi devreye girebilir. Faktoring şirketi, alacakların yönetimi, incelenmesi, devri konularında aracılık yapabilir. Ancak sürecin ana taraflarından biri değildir.

Sigorta Şirketi (Opsiyonel)

Alacaklara ilişkin ödeme riskini minimize etmek amacıyla sigorta şirketleri de devreye girebilir. Kredi sigortası, anlaşma sürecindeki riskleri azaltarak taraflar arasındaki güveni artırabilir.

Forfaiting İşleminin Avantajları

Genellikle belirli süreye sahip vadeleri içeren forfaiting işleminde satıcı, alacaklarını devrettiği forfaiting şirketine karşılığında genellikle faiz ve komisyon öder. Bu şekilde satıcı, ticaretin finansmanını sağlarken aynı zamanda alacaklarının yönetimini de kolaylaştırır.

Forfaiting işleminin diğer bir avantajı da risk yönetimi sağlamasıdır. Satıcı, alacaklarını devrederek alıcının ödeme riskinden kurtulur ve bu riski firmaya transfer eder. Böylece forfaitor finansal istikrarını korurken alıcı da uygun ödeme koşullarıyla ticaret yapma fırsatı bulur.

Forfaiting işlem diğer avantajları ise şöyle sıralanabilir:

• Satıcıya anında likidite elde etme olanağı sunar. Alacakların devri sayesinde satıcı, gelecekteki ödemelerini beklemek zorunda kalmadan nakde dönüş sağlar.
• Çoğunlukla uzun vadeli ve büyük ölçekli ticaret işlemlerinde tercih edilir. Bu özelliği sayesinde özellikle yatırım malları gibi maliyetli ürünlerin ticaretinde finansman sağlamak mümkün olur.
• Satıcı, alacaklarını devrederek tahsilat riskinden kurtulur. Forfaiting işlemi, satıcının finansal güvenliğini artırır ve ticarette karşılaşılan riskleri etkili bir şekilde yönetmesini sağlar.
• İşlem genellikle sabit faiz oranları üzerinden gerçekleşir. Böylece satıcının gelecekteki nakit akışlarını daha önceden tahmin etmesini ve buna göre strateji belirlemesini sağlayabilir.
• Ticaretin finansmanını bağımsız şekilde sağlamak adına kullanılabilir. Diğer finansal araçlara olan bağımlılığı azaltır ve işletmeye daha fazla kontrol verir.
• İşlemler genellikle düşük maliyetli finansman seçenekleri sunar. Satıcının ticaretin finansmanını uygun şartlarla sağlamasına yardımcı olabilir.
• Belirli vadeye kadar olan ticaret işlemlerini kapsar. Satıcının finansal planlamasını belirli bir döneme odaklamasına imkân verir.

Forfaitingin bu özellikleri, işletmelere ticaretteki finansal esnekliği artırmak ve riskleri etkili şekilde yönetmek konusunda önemli avantajlar sunar. Bu nedenle uluslararası ticarette faaliyet gösteren işletmeler için stratejik bir finansman aracı olarak dikkat çeker.

Dış Ticaret Finansman Tekniği Olarak Forfaiting

Dış ticarette karşılaşılan finansal zorlukları aşmak amacıyla kullanılan forfaiting, işletmelerin sınırları aşarak büyüme ve rekabet avantajı elde etme çabalarına katkı sağlayan etkili bir finansman tekniğidir. Ticaretin satıcısı, uluslararası alacaklarını forfaiting ile devrederken alıcı da ticaretteki ödeme şartlarını iyileştirir.

Bu yöntem, özellikle dış ticarette karşılaşılan belirsizlikleri azaltarak işletmelere likidite sağlama, ticaretlerini güvence altına alma imkânı sunar. Özellikle dış ticaretin büyüme dinamiklerini destekler. Bu açıdan finansal riskleri minimize ettiğini ve işletmelere uluslararası pazarda sürdürülebilir rekabet avantajı kazandırdığını söylemek mümkündür.

Forfaiting Türleri

Ticaret finansmanında kullanılan forfaiting teminatlı ve teminatsız olmak üzere iki türe ayrılır.

Teminatsız forfaiting, en yaygın kullanılan türdür. Forfaitor gelecekteki alacaklarını forfaiting şirketine devreder, alacaklardan kaynaklanan riskleri tamamen transfer eder.

Firma, alacakları devir alırken satıcının sorumluluğunu üstlenir ve gelecekteki ödemelerle ilgili riski üzerine alır. Bu durum, forfaitor için ticaretin finansmanını hızlıca sağlama, finansal güvenliği artırma avantajı sağlar.

Teminatlı forfaitingde ise forfaitor, alacaklarını devrederken belirli süre boyunca belirli miktarda teminat sağlar. Süre sonunda, firma riski devralır ve teminat ortadan kalkar.

Teminatlı forfaiting, satıcının finansal güvenliğini artırmak, alıcının ödeme kapasitesini değerlendirmek istediği durumlarda tercih edilir. Ancak bu modelde satıcı, belirli süre boyunca riski taşıdığı için tam anlamıyla teminatsız model kadar risk transferi sağlamaz.

Forfaiting Riskleri

Ticaretin finansmanında önemli avantajlar sunan forfaiting aynı zamanda bazı riskler de taşır. Başlıca riskler şu şekilde sıralanabilir:

• Alıcı, gelecekteki ödemelerini yerine getirmezse satıcı bu durumdan etkilenebilir. Özellikle teminatlı türde satıcı için hala bir ödeme riski söz konusudur.
• Alıcının ülkesindeki siyasi belirsizlikler veya değişen ticaret politikaları, forfaiting işleminde risk faktörleri olarak ortaya çıkabilir.
• Faiz oranlarının dalgalanması da bir diğer önemli risktir. Öngörü genellikle sabit faiz oranları üzerinden yapılır, ancak piyasadaki faiz değişimleri bu durumu etkileyebilir.

Tüm bu nedenlerle işletmeler, anlaşma yaparken riskleri dikkate almalı, gerekirse risk yönetimi stratejileri uygulamalıdır.

Faktoring ile Forfaiting Arasındaki Farklar

Her ne kadar benzer bir işleyişe sahip olsalar da forfaiting ve faktoring iki farklı finansman yöntemidir. Aşağıdaki tabloda bu farkları detayları olarak görebilirsiniz:

Faktoring	Forfaiting
Devamlılık arz eder.	Bir defaya mahsus işlemdir.
%80 ölçütünde ödenek sağlar.	%100 ölçütünde ödenek sağlar.
Açık hesap işlemlere dahil edilebilir.	Poliçe gereklidir.
Kapsamı tüketim malları üzerinedir.	Kapsamı yatırım malları üzerinedir.
Siyasi ve ticari riskler dahil edilmez.	Siyasi ve ticari riskler dahil edilir.

Faktoring, genellikle kısa vadeli alacakların yönetimini içerir. Satıcı, alacaklarını faktoring firmasına devrederek alacakların tahsilatını gerçekleştirir. Genellikle satıcı alacaklarını teminatsız şekilde devreder ve gelecekteki ödeme riskini azaltır.

Öte yandan forfaiting genellikle uzun vadeli ve büyük ölçekli uluslararası ticaret işlemlerinde kullanılır. Satıcı, gelecekteki alacaklarını forfaiting firmasına devreder. Firma ise alacakları satın alarak anında nakit sağlar.

Temel fark, faktoringde alacakların yönetilmesi ve satıcının sorumluluğunun devam etmesi, forfaitingde ise alacakların satın alınması, satıcının gelecekteki ödeme riskinin transfer edilmesidir.

Her iki yöntem de işletmelere finansal esneklik sağlar, ancak kullanıldıkları durumlar ve işlemler farklılık gösterir.

Forfaiting için gerekli belgeler nelerdir?

Satış sözleşmesi, satış faturası, aval, vade senetleri ve ödeme planlarını içeren belgeler. Bu belgeler, ticaretin detaylarını netleştirerek forfaiting işleminin güvenli ve düzenli şekilde gerçekleşmesini sağlar.