Favök (Ebitda) Nedir?

Finansal başarıya ulaşmak, bir bireyin veya şirketin sadece gelir ve giderlerini değil, aynı zamanda yatırım stratejilerini de doğru şekilde yönetmesi ile mümkün olabilir. Bu bağlamda finansal performansı değerlendirmek ve anlamak için çok sayıda göstergeden yararlanılabilir. Bu göstergelerden biri de FAVÖK ya da diğer adıyla EBITDA’dır.

Finansal performansı ölçmek, değerlendirmek ve anlamak için tercih edilen FAVÖK, kuruluşlar açısından oldukça önemlidir.

FAVÖK Nedir?

FAVÖK; faiz, amortisman, vergi öncesi kâr kelimelerinin kısaltmasıdır. İşletmenin temel iş operasyonlarından kaynaklanan net kârının yanı sıra yatırım ve finansman faaliyetlerinden elde ettiği gelirin toplamını temsil eder.

EBITDA olarak da adlandırılan bu terim, firmanın mali sağlığını anlamak ve değerlendirmek için önemli bir ölçüdür. Çünkü sadece operasyonel etkinlikleri değil, aynı zamanda şirketin genel mali performansını da yansıtır.

FAVÖK'ü daha ayrıntılı şekilde anlamak için önce terimin nasıl hesaplandığını incelemek önemlidir. Brüt kârın faiz, vergi, amortisman ve vergi giderleri çıkarıldıktan sonra elde edilir. Yani, işletmenin gelir tablosunda yer alan ana kalemleri daha geniş perspektife taşır. Böylece şirketin nakit akışını, genel finansal performansını detaylı şekilde değerlendirmemize olanak tanır.

Öte yandan işletmeler arasında kıyaslama yapma açısından da önemli rolü vardır. FAVÖK, farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin mali performansını daha adil şekilde karşılaştırmaya olanak tanır. Bu da yatırımcılar, analistler ve diğer paydaşlar için önemli referans noktası oluşturur.

Tüm bu yönleriyle mali analizde kullanılan önemli bir ölçüdür. İşletmenin sadece günlük operasyonlarından değil, aynı zamanda mali kararlarından da kaynaklanan kâr potansiyelini yansıtarak daha geniş perspektife sahip olmaya yardımcı olan bir araçtır.

EBITDA Ne Demek?

EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization), Türkiye’de daha çok FAVÖK olarak kullanılan teriminin İngilizce karşılığıdır. İşletmenin faaliyet performansını değerlendirmek amacıyla kullanılır.

Faiz, vergi, amortisman, vergi gibi kalemleri çıkardığı için EBITDA genellikle şirketin nakit akışını ve gerçek operasyonel etkinliğini daha net şekilde yansıtabilir. Bu nedenle özellikle borç ve vergi avantajlarından etkilenen sektörlerde sıkça tercih edilen bir performans göstergesidir.

FAVÖK Nasıl Hesaplanır?

FAVÖK, bir şirketin faaliyetlerinden elde ettiği kârın; faiz, amortisman ve vergi giderleri çıkarıldıktan sonraki saf halidir.

Bu gösterge, işletmenin temel operasyonel etkinliklerinden kaynaklanan kârın ne kadar olduğunu gösterir. Böylece finansal analizde geniş perspektif sunar. Ancak her sektör ve şirket özel olduğundan EBITDA değerlendirmesi yapılırken sektörel standartlar ve firmanın özel koşulları göz önünde bulundurulmalıdır.

Genel olarak FAVÖK hesaplamaları ise şöyle yapılır:

• Hesaplamanın ilk adımı, brüt kârı belirlemektir. Brüt kâr, şirketin satış gelirlerinden, iade ve indirimler çıkarıldıktan sonra kalan kârdır. Brüt kâr = Satış Geliri - İade ve İndirimler
• İkinci adım amortisman giderinin belirlenmesidir. Amortisman, varlıklarda zamanla meydana gelen değer kaybıdır. Amortisman gideri, şirketin varlıklarını kullanım sürelerine göre düzenli şekilde gider olarak kaydetmesini sağlar.
• Üçüncü adım, faiz, amortisman ve vergi (FAV) giderlerini belirlemektir. Bu giderler, şirketin operasyonel faaliyetlerinden kaynaklanan maliyetlerdir. FAV Giderleri= Faiz + Amortisman + Vergi
• Son olarak FAVÖK hesaplanır. Bunun için kullanılabilecek iki formül şu şekildedir: FAVÖK = Brüt Kâr - FAV Giderleri ya da FAVÖK = Faaliyet Kârı + Amortisman

FAVÖK Değeri Yatırımcılara Ne Söyler?

Yatırımcılara bir işletmenin finansal sağlığı, operasyonel etkinliği hakkında önemli bilgiler sunan EBITDA değeri, şirketin temel faaliyetlerinden kaynaklanan kârı yansıtarak önemli konularda bilgi sağlar.

FAVÖK’ün sağladığı başlıca bilgilerden biri işletmenin temel faaliyetlerinden elde ettiği kârdır. Bu da şirketin ürün ve hizmetlerinin ne kadar etkili olduğunu ve operasyonel olarak ne kadar verimli çalıştığını gösterir. Yüksek FAVÖK değeri, firmanın temel faaliyetlerinden kaynaklanan yüksek kâr elde ettiğinin işaret edebilir.

EBITDA; faiz, vergi ve amortisman gibi maliyetleri içermez. Bu nedenle işletmenin nakit akışını ve maliyet kontrolünü daha net şekilde gösterir. Firmanın bu maliyetleri düşükse ve dolayısıyla EBITDA değeri yüksekse bu durum, finansal güç ve sürdürülebilirliğin bir göstergesi olarak okunabilir.

Şirketler arasında kıyaslama yapmak için önemli ölçü olarak kullanılan EBITDA, farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin değerlerini karşılaştırarak operasyonel etkinliklerini ve performanslarını daha iyi anlamak açısından da yardımcı olabilir. Yatırımcılar, benzer firmalar arasında rekabet avantajlarını değerlendirmek için EBITDA değerini kullanabilirler.

FAVÖK, faiz giderlerini içermez, dolayısıyla işletmenin borç / finansman durumunu net şekilde gösterir. Eğer bir işletme yüksek FAVÖK'e sahipse borçlarını ödeme konusunda daha sağlam pozisyona sahip olduğu düşünülebilir. Bu durum, firmanın mali dayanıklılığını ve risk toleransını yatırımcılara açıklamaya yardımcı olur.

Tüm bunlarla birlikte EBITDA değerinin yorumlanması her zaman tek başına yeterli değildir. Şirketin sektörü, iş modeli ve diğer finansal göstergelerle birlikte değerlendirilmesi, daha kapsamlı analiz sağlayabilir. Yatırımcılar, bu değeri diğer mali metriklerle birleştirerek firmaların sağlığı, gelecekteki performansları hakkında daha bilinçli kararlar verebilirler.

FAVÖK Değeri Nasıl Yorumlanır?

Yatırımcılar ve analistler; EBITDA değerini işletmenin temel işleyişini ve mali performansını değerlendirmek için dikkate alır. Yapılabilecek başlıca yorumlar şu şekildedir:

• Yüksek EBITDA değeri, şirketin temel faaliyetlerinden güçlü bir kâr elde ettiğini gösterir. Ancak bu aynı zamanda maliyetlerin etkili şekilde kontrol edildiği anlamına da gelebilir.
• Düşük EBITDA değeri ise firmanın faaliyetlere ilişkin zorluklarla karşılaşabileceğini veya finansman ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanabileceğini gösterir.
• Ayrıca FAVÖK değeri, şirketler arasında kıyaslama yapmak için kullanılabilecek bir ölçüdür.

Yatırım için FAVÖK Kaç Olmalı?

Yatırım için ideal FAVÖK değeri belirlerken birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır. EBITDA değeri sektöre göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, şirketin büyüklüğü, organizasyonel karmaşıklığı, pazar payı gibi faktörler de değerlendirme yaparken dahil edilmesi gereken unsurlardır. Bu nedenle sektör ve şirkete özel hareket etmekte fayda vardır.

Yatırımcılar genellikle yüksek bir FAVÖK'ün güçlü operasyonel etkinlikleri ve finansal performansı yansıtabileceğini düşünebilirler. Ancak dikkate alınması gereken diğer önemli faktörler de bulunmaktadır.

Örneğin, şirketin sektöründeki rekabet, maliyet yapıları ve gelecekteki büyüme potansiyeli gibi unsurların yanı sıra makroekonomik faktörler de değerlendirmeye katılmalıdır.

Bu nedenlerle yatırım yaparken EBITDA değeri, tek başına kriter olmamalıdır. Şirketin genel finansal sağlığı, borç düzeyi, nakit akışı ve gelecekteki stratejileri gibi diğer önemli metriklerle birlikte değerlendirilmelidir.

En önemlisi, yatırımcının risk toleransı ve yatırım hedefleri belirlenirken tüm faktörler bir araya getirilmelidir. Yani, yatırım için ideal EBITDA değeri, spesifik bir şirketin özellikleri ve yatırımcının stratejik hedeflerine bağlı olarak değişebilir.

Borsada yatırıma başlama rehberi ile Piapiri’de farklı metrikleri nasıl değerlendirmeniz gerektiği hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

FAVÖK Marjı Nedir?

Faiz, amortisman, vergi öncesi kâr marjı; işletmenin satış gelirlerine oranını ifade eden önemli bir mali orandır. Marj, şirketin temel faaliyetlerinden elde ettiği kârın, satış gelirlerine ne kadar etki ettiğini gösterir.

Marjın yüksek olması, firmanın temel faaliyetlerinden kaynaklanan kârın satış gelirlerine oranla büyük paya sahip olduğunu belirtir.

FAVÖK marjı, FAVÖK'ün satış gelirlerine bölünmesiyle hesaplanır. Genellikle yüzde olarak ifade edilir. Matematiksel olarak göstermek gerekirse şu formülü kullanmak mümkündür:

• FAVÖK marjı = (FAVÖK/Satış Geliri) X 100

Yüksek FAVÖK marjı, işletmenin operasyonel etkinliklerinden kaynaklanan kârın satışlara daha fazla katkı sağladığına işaret eder. Şirketin operasyonlarını etkili şekilde yönetebildiği ve maliyetlerini kontrol altında tutabildiği anlamına gelir.

Düşük EBITDA marjı ise firmanın maliyetleri daha fazla kontrol etmekte zorlanabileceğini veya rekabetin yoğun olduğu bir sektörde faaliyet gösterdiğini belirtebilir.

Bu yönleriyle marj, firmanın kârlılığını değerlendirmek, işletimsel etkinliği analiz etmek ve rekabet avantajlarını belirlemek amacıyla kullanılan önemli bir ölçüdür. Ancak oranın değerlendirilmesi sırasında sektörel standartlar ve şirketin özel koşulları göz önünde bulundurulmalıdır.

FD/FAVÖK Nedir, Ne Söyler?

FD, finansal borçları temsil ederken FAVÖK, faiz, amortisman ve vergi öncesinde elde edilen kârı ifade eder.

FD/FAVÖK oranının yüksek olması, şirketin finansman ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla borç kullanma eğiliminde olduğunu gösterebilir. Bu durumda şirketin mali riski artabilir, çünkü borçlarının geri ödenmesi ve faiz ödemeleri daha büyük yük haline gelebilir.

Diğer yandan düşük bir FD/FAVÖK oranı ise şirketin finansmanını daha dengeli yönetebildiğini ve operasyonlarından daha fazla kâr elde ettiğini gösterebilir. Dolayısıyla yatırımcılara ve analistlere şirketin finansal kaldıraç seviyesini değerlendirme imkânı tanır.

Ancak oranın doğru şekilde yorumlanması açısından sektörel standartlar, şirketin büyüklüğü, iş modeli ve rekabet koşulları gibi çeşitli faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

FVÖK Nedir?

Faiz ve vergi öncesi kâr, şirket faaliyetlerinden elde edilen toplam kâr anlamına gelir. Faiz ile vergi giderleri çıkarıldıktan sonra ortaya çıkan finansal göstergedir.

FAVÖK ve FVÖK Arasındaki Fark

FVÖK tıpkı EBITDA gibi işletmenin temel operasyonel etkinliğini değerlendirmek amacıyla kullanılır. Ancak hesaplamada vergi öncesi kâr ya da amortisman bulunmaz. Temel fark, FVÖK’te bu iki unsurun hesaplamaya dahil edilmemesidir.

Aşağıdaki tabloda iki metrik arasındaki farkları daha net görebilirsiniz: